Stads- en Streeksbeplanning = Town and Regional Planning - Volume 1987, Issue Special-Edition, November 1987

Na 50 jaar was dit nodig om die ou Dorpeordonnansie te vervang omdat dit na talle veranderinge te lomp geword het, en ook omdat dit nie afsonderlik voorsiening gemaak het vir vooruitbeplanning en ontwikkelingsbeheer nie.

In this paper those sections of the Land Use Planning Ordinance applicable to structure plans are briefly mentioned and the 'Guide Lines for Structure Planning' as published by the Cape Provincial Administration are referred to, with emphasis on the different types of structure plans as identified by the CPA.

Hoofstuk II van die Ordonnansie op Grondgebruikbeplanning handel oor soneringskemas. Alle grond in die Kaapprovinsie is nou onder ontwikkelingsbeheer, en alle plaaslike besture sal in een van twee kategorieë val: die wat dorpsaanlegskemas gehad het by inwerkingtreding van die nuwe Ordonnansie, en die daarsonder.

Under the Land Use Planning Ordinance subdivision of land becomes a more technical process, following broader planning decisions taken during structure planning and the preparation of zoning schemes. Several old procedures and principals are affected. Minor subdivisions and the Townships Board, which played an important role in the past, disappear.

Die woord 'ontwikkelingsplan' word net een keer in die Ordonnansie op Grondgebruikbeplanning genoem en daarom is daar verskeie maniere waarop die doel daarvan, soos beoog deur die Wetgewer, geïnterpreteer kan word. Omdat die vermelding in hakies binne die definisie van struktuurplanne aangegee word, is dit duidelik dat ontwikkelingsplanne bedoel is om deel van struktuurbeplanning te wees.

In die Ordonnansie op Grondgebruikbeplanning (15/1985) is 'wenslikheid' die enigste grondslag vir die evaluering van aansoeke om grondgebruike te verander, teenoor die tradisionele 'noodsaaklikheid en wenslikheid' grondslag wat onder die vorige bedeling die gebruik was. Die begrippe word nie in die Ordonnansie (oud of nuut) of meegaande regulasies gedefinier nie, maar daar kan afgelei word dat die doel van die verandering was om 'n meer markgerigte stelsel te skep.

Tot op hede het publieke deelname min aandag geniet in Suid-Afrika as 'n potensieel positiewe en opbouende instrument in die beplanningsproses. Daar was eerder 'n neiging by owerhede om deelname te onderdruk en te beperk tot die nakoming van die minimum wetlike vereistes soos neergelê in die onderskeie provinsiale ordonnansies rakende stadsbeplanning en dorpstigting.

Die Ordonnansie op Grondgebruikbeplanning het verbeteringsheffings wat volgens artikel 35ter van die ou Dorpeordonnansie ingestel is, afgeskaf. Artikel 42 van die nuwe Ordonnansie maak voorsiening daarvoor dat hersonerings en onderverdelings oor dieselfde kam geskeer word wat betref heffings en die stel van voorwaardes.

Die snelle tempo van verstedeliking en die agteruitgang van die omgewing op vele terreine verg effektiewe wetgewing wat ten doel het om die onderhoud en skepping van 'n hoë kwaliteit omgewing, beide die beboude en bio-fisiese, te bevorder. Die werkinge van die omgewing word vandag beter verstaan en daar is 'n etiek en toewyding vir omgewingsbeskerming in die geledere van stads-en streekbeplanners aan die groei.

Die aanname dat die Ordonnansie op Grondgebruikbeplanning magte van die Kaapse Provinsiale Administrasie na plaaslike owerhede delegeer en devoleer word ondersoek. Dit ontleed ook die magte wat verleen word (en die wat nie verleen word nie), en onder watter voorwaardes sodanige magte uitgeoefen kan word.